تصور کنید بنیانگذار استارتاپی هستید که دور سرمایهگذاری اولیه را پشت سر گذاشتهاید، و سرمایهگذاران مبلغی در اختیارتان قرار دادهاند. حالا چگونه میتوان از این سرمایه بیشترین بهره را برد؟ اصلاً بعد از سرمایهگذاری اولیه، چه انتظاراتی از VCها باید داشته باشید؟ در این مقالهٔ مکس به این پرسشها پاسخ میدهیم، و پنج انتظاری را با شما در میان میگذاریم که میتوانید از سرمایهگذاران در مسیر رشد کسبوکارتان داشته باشید.
آیا رابطهٔ استارتاپها با سرمایهگذاران به جذب سرمایه محدود میشود؟
سرمایهگذاران خطرپذیر معمولاً دربارهٔ افزودن ارزش به شرکتهای پرتفوی خود صحبت میکنند، اما درکِ این رویکرد و کارهایی که در این راستا باید انجام شوند برای صاحبان استارتاپها کمی چالشبرانگیز است.
سرمایهگذاران فراتر از تزریق سرمایهٔ مالی به استارتاپها میتوانند منبع عملیاتی و استراتژیکیِ فوقالعادهای در مراحل مختلف تأمین مالی برای کارآفرینان هم باشند.
در این میان شاید بعضی صاحبان استارتاپها از درخواست راهنمایی یا کمک در حل مشکلات از سرمایهگذاران امتناع کنند، اما واقعیت این است سرمایهگذاران –به همان اندازهٔ بنیانگذاران و چهبسا بیشتر از آنها– به فکر موفقیت کسبوکار هستند.
بنابراین به صاحبان استارتاپها توصیه میشود نهتنها راه را برای مشارکتِ فکری و عملیاتیِ VCها باز بگذارند، بلکه در مسیر پیشرفت کسبوکارشان از آنها کمک و راهنمایی هم بخواهند.
در ادامهٔ این مقاله به پنج حیطهای اشاره میکنیم که سرمایهگذاران خطرپذیر میتوانند به صاحبان استارتاپها و تیمهای مدیریتیشان یاری برسانند، و به رشد و توسعهٔ کسبوکار کمک کنند.
۱. گسترش تیم استارتاپ
طی مراحل رشد و توسعهٔ هر استارتاپی، بنیانگذاران بخشی قابل توجه از وقت و منابع خود را صرفِ مسائل مربوط به افراد تیمشان میکنند.
سرمایهگذاران –که شرکتهای مختلف را بارها در چنین فرایندهایی دیدهاند– میتوانند بهترین روشها برای گسترش تیم و پیادهسازی ساختارهای سازمانی مناسب را پیشنهاد بدهند.
بنابر آمار و ارقام موجود، نرخ استخدام روبهکاهش است، اما تقاضای بازار برای استعدادهای برتر در حوزههای مختلف کسبوکار همچنان بالاست.
تیمهای استارتاپی که در مرحلهٔ اولیهٔ تأمین مالی به سر میبرند، هنوز باید در استخدام نیروهایشان خلاقانه عمل کنند. استخدامهای کلیدی، بهویژه در سطوح ارشد، کسبوکارها را متحول میکنند.
استفاده از شبکهٔ سرمایهگذاران بهمنظور جذبِ افراد و استعدادهای سطح بالا برای نقشها و سِمتهای مهم، و همینطور تنظیم نوع پروفایلهایی که باید استخدام شوند، مفید است.
استارتاپها میتوانند از حامیانِ خود بخواهند برای جذب نیرو از شرکتهایی که در مراحل پیشرفتهترِ رشد هستند به آنها کمک نمایند، و برند کارفرمایی خود را هم تقویت کنند.
نکتهٔ مهم اینکه سرمایهگذار خطرپذیر باید چگونگیِ جذب استعدادها را به مدیران استارتاپها آموزش بدهند، نهاینکه صفرتاصد این فرایند را برایشان انجام بدهند.
دیگر اینکه استارتاپ نباید به «باشگاه شبکهای» تبدیل شود! یعنی بنیانگذاران باید از آموختههایشان از سرمایهگذاران برای پیادهسازی ابتکارات کلیدی استفاده کنند تا از منابعی گستردهتر از کارکنان بالقوه بهرهمند شوند.
با همهٔ اینها، استخدام فقط یک روی سکهٔ تواناییهاست. ارتقای مهارتهای کارکنان جدید به زمان و سرمایهای زیاد نیاز دارد. بنابراین بنیانگذاران باید جلوی رفتوآمد مدامِ نیروها، و ازدسترفتنِ این منبع ارزشمند را بگیرند.
سرمایهگذاران میتوانند دربارهٔ بستههای مالی (مثل جبران خدمات کارکنان و برنامههای مالکیت سهام) راهنماییهایی تأثیرگذار در اختیار کسبوکارها قرار بدهند.
سرمایهگذاران خطرپذیر بینالمللی، با توجه به کاهش ۱۴درصدی افزایش حقوق نسبت به سال گذشته، میتوانند در اجرای راهکارهای حفظ کارکنان در راستای روندهای بازار به استارتاپها کمک کنند.
۲. یافتن مشتریهای بالقوه
از سوی دیگر، سرمایهگذاران خطرپذیر میتوانند تأثیری فراوان روی گشودن درها بهروی مشتریان بالقوه و بررسی مشارکتهای احتمالی از طریق پرتفوی خود و اکوسیستم گستردهشان داشته باشند.
چنین گفتوگوهایی در مراحل اولیهٔ رشد استارتاپها برای یافتن تطابق محصول و بازار، و در صورت لزوم اصلاح محصول با همکاری شرکا و ذینفعان مفید هستند.
بنیانگذاران حرفهای نهتنها از این مسئله (یعنی گفتوگو با VCها دربارهٔ محصول) خجالتزده نیستند، بلکه سرمایهگذارانِ حاضر در ساختار سرمایهگذاریشان را به رقابتی دوستانه میکشانند.
برگزاری جلسههای منظم برای اطلاعرسانی و بهروزرسانیهای معمول دربارهٔ محصول و روندهای کسبوکار به مشارکت بیشتر و تأثیرگذارترِ سرمایهگذاران خطرپذیر منجر میشوند، که در نتیجه به رشدِ بهتر و سریعتر استارتاپ میانجامد.
۳. کمک به آمادگی برای دور بعدی تأمین مالی
حضورِ سرمایهگذاران خطرپذیر برای بنیانگذارانی که مشغول آمادگی برای دور بعدیِ تأمین مالی هستند، بهویژه کسانی که تجربهٔ قبلی از این مرحله ندارند، بسیار ارزشمند است.
سرمایهگذاران صنعت و حوزهٔ فعالیت خود را بهخوبی میشناسند، و میتوانند در آمادهسازی مواد مناسب، اجرای راهکارهای عملی و دسترسی به سرمایهگذاران مرتبط به صاحبان کسبوکارها کمک کنند.
ساختار سرمایهگذاران بزرگترین حامیانِ هر استارتاپی هستند، بهویژه وقتی درحالِ اجرای دور جدید تأمین مالی یا ارائهٔ محصولی هستند. کارکنان ارشد بازاریابی باید با بهرهگیری از تواناییهای سرمایهگذاران، برند و روایت خود را بهخوبی تقویت نمایند.
۴. حمایت از بنیانگذاران در چالشها
بنیانگذاران استارتاپها معمولاً دنبال راهنمایانی هستند که تجربههای عملی خود را به اشتراک بگذارند. سرمایهگذارانی که در ایجاد و رشدِ شرکتها تجربه دارند، میتوانند بهعنوان مشاور و همراه به این افراد کمک کنند، و نقشی مهم در تصمیمگیریها و رشد کسبوکارشان ایفا نمایند.
اما یکی از چالشهای اصلی در مسیر بنیانگذاران، مسائل مربوط به توسعهٔ فردی و رفاه شخصی است. راهاندازی و مدیریت یک کسبوکار گاهی اوقات فرایندی خستهکننده میشود. اینجاست که به اشتراک گذاشتنِ تجربهها و حسِ حمایت از سوی دیگران تأثیری فراوان میگذارد.
بسیاری از بنیانگذاران در چنین مسائلی احساس راحتی نمیکنند، چون نگران قضاوت از سوی دیگران یا ضعیفدیدهشدن هستند. اما واقعیت این است که بسیاری از سرمایهگذاران آمادهاند تا علاوهبر حمایت مالی، از جنبههای روحی و حرفهای هم بنیانگذارانِ کسبوکارها را همراهی کنند.
ایجاد فضایی دوستانه و حرفهای که سرمایهگذاران و بنیانگذاران بتوانند تجربههایشان را با هم به اشتراک بگذارند روشی مؤثر در این مسیر است. چنین دورهمیهایی فرصتی برای درسگرفتن از چالشهای دیگران، و همینطور کمک به حل مسائل و رشد فردی به شمار میروند.
۵. ایفای نقش سازنده
وقتی صحبت از موفقیت استارتاپ به میان میآید، مسئولیتها نباید فقط برعهدهٔ بنیانگذاران باشند. سرمایهگذاران خطرپذیر باید نقشی فعال در حمایت از شرکتهای تحت پوشش خود ایفا نمایند، و سرفاً به تأمین سرمایهٔ مالی بسنده نکنند.
بنیانگذاران استارتاپها میتوانند با جستوجویی آگاهانه در جهتِ دریافت راهنمایی و پشتیبانی از سرمایهگذاران، ارزشی تأثیرگذارتر و ماندگارتر، فراتر از پول به دست بیاورند.
بسیاری از سرمایهگذاران خطرپذیر خدمات و تخصصهایی (مانند ارائهٔ مشاوره، تبلیغات، بازاریابی، ارائهٔ استراتژی و کمک به توسعهٔ حرفهای محصول) ارائه میدهند که به توسعهٔ سریعتر و پایدارتر کسبوکارها کمکی فراتر از تصورات اولیهٔ صاحبان استارتاپها میکنند.
از سوی دیگر، بنیانگذاران هنگام جذب سرمایه باید بهدقت بررسی کنند که سرمایهگذاران چه توانمندیهایی فراتر از تأمین مالی دارند. انتخاب سرمایهگذارانی که از تجربه و شبکهای قوی برخوردار هستند به ساختار سرمایهگذاریِ قویتر و پایدارتری برای موفقیت استارتاپ در بلندمدت منجر میشود.
مکس، انتخاب استارتاپهای آیندهنگر
شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر مکس فعالیت خود را از سال ۱۳۹۸ شروع کرد. تصمیمگیران مکس همهٔ تلاش خود را میکنند تا با نگاهی حرفهای، ساختار استاندارد VCهای موفق بینالمللی را در فضای استارتاپی ایران پیادهسازی نمایند.
این شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر از ارائهٔ سرمایهٔ کافی به استارتاپهای نوآور، تا ارائهٔ مشاورههای تخصصی و کاربردی با توجه به شرایط کسبوکارهای آنلاین در ایران، تلاش میکند همهٔ انتظاراتِ استارتاپهای این مجموعه را به بهترین شکل ممکن برآورده نماید.
اینجا میتوانید با پورتفولیوی جذاب مکس و وضعیت و فعالیتهای شرکتهای تحت پوشش آن بیشتر آشنا شوید.
